Voortijdig dood door lichamelijk werk

WETENSCHAP – Bedrijfsarts worden is één ding, bedrijfsarts blijven is een tweede. ‘Is dat vak na tien jaar nog steeds leuk?’ vraag je je misschien af. Jazeker, want bedrijfsgeneeskunde blijft namelijk volop in beweging. Zeker ook op wetenschappelijk gebied. Om dat te laten zien, geven we hier regelmatig een inkijkje in recent onderzoek. We trappen af met de relatie tussen lichamelijke activiteit op het werk en een voortijdige dood.

Lichaamsbeweging is goed voor je gezondheid. Dat is algemeen bekend. Tegelijkertijd zijn er aanwijzingen dat veel fysieke inspanning op je werk juist negatief kan uitpakken voor je gezondheid. Dit staat bekend als de ‘lichamelijke activiteit paradox’. Een groep onderzoekers van onder meer het VUmc uit Amsterdam wilde wel eens weten of die paradox echt bestaat en besloot het bestaande onderzoek op dit gebied op een rij te zetten.

Groter overlijdensrisico voor mannen

Uit de meta-analyse van 24 studies met in totaal 288.264 proefpersonen bleek er inderdaad een verband te bestaan tussen hoog-intensieve lichamelijke activiteit op het werk en een voortijdige dood. Dat verhoogde overlijdensrisico door lichamelijke arbeid blijkt overigens alleen op te gaan voor mannelijke werknemers. Bij de vrouwelijke proefpersonen werd een dergelijk effect niet gevonden. Het bestaan van de paradox is dus deels bevestigd. Dat lichamelijke inspanning op het werk een ander effect heeft dan in je vrije tijd, heeft er waarschijnlijk mee te maken dat de activiteiten op de werkvloer vaak langdurig belastend zijn. Dat kan er bijvoorbeeld voor zorgen dat bloeddruk en hartslag chronisch hoger komen te liggen.

Oplossing: meer bewegen

Om de paradox beter te begrijpen is nog meer onderzoek nodig. Maar bedrijfsartsen kunnen nu al hun voordeel doen met de aangetoonde effecten van lichamelijke activiteit. Zo lijkt het ironisch genoeg een goed idee om juist mannen die op het werk al veel lichamelijk bezig zijn te stimuleren ook in hun vrije tijd in beweging te komen. Zo kunnen de positieve effecten van de ene soort beweging de negatieve effecten van de andere soort opheffen.